Vụ muối năm nay trúng mùa lớn, thế nhưng diêm dân không muốn thu hoạch do giá giảm kỷ lục và không có ai mua. Đời sống của nhiều hộ làm muối đang rơi vào tình cảnh cơ cực.
Cách đây một năm về trước, đường về huyện Ninh Hải trở nên chật chội, ồn ào, náo nhiệt, bởi hàng loạt xe tải nối đuôi nhau chạy ngược xuôi tranh nhau chở muối. Nhưng mùa muối này thì ngược lại, bởi muối tiêu thụ quá chậm nên xe vận chuyển cũng “đứng bánh” theo. Dọc hai bên đường đồng muối, dưới cái nắng nóng, muối trắng hoa mắt trên đồng! Muối được mùa như vậy, nhưng gương mặt diêm dân luôn thể hiện nỗi buồn rầu, lo âu.
Nếu như cuối năm 2009 giá muối tại nhiều nơi là 1.600 đồng/kg thì hiện giá chỉ còn 300 đồng/kg. Cụ thể, hiện nay tại Ninh Hải với 5 Ha ruộng muối liên doanh với các cổ đông, đã sản xuất được gần 1.500 tấn muối nhưng chỉ mới bán được khoảng 450 tấn với giá bình quân 280.000 đồng/tấn; muối “đẹp” cũng chỉ bán được 350.000 đồng/tấn (thấp hơn năm trước hơn 1 triệu đồng/tấn).
Theo ông Phó Chủ tịch UBND xã Tri Hải, ngoài 314 Ha của Liên doanh Muối Đầm Vua và 485 Ha của Xí nghiệp Muối Tri Hải, toàn xã có 222 hộ sản xuất 150 Ha, nay tăng lên 210 Ha muối, chiếm 46,6% diện tích trong tổng số 450 Ha muối của diêm dân huyện Ninh Hải. Ai cũng chỉ thấy lợi trước mắt đổ xô làm muối chứ họ không nghĩ rằng, nếu năm tới khi thời tiết nắng nhiều với sản lượng muối đạt cao thì giá muối tất nhiên sẽ hạ theo điệp khúc “được mùa, mất giá” (Bộ NN&PTNT cũng nhận định do thời tiết những tháng đầu năm nay thuận lợi cho sản xuất muối, ít mưa nên sản lượng muối của cả nước đạt cao). Giá muối giảm mạnh đã khiến đời sống của những người làm muối khó hơn bao giờ hết. Có thể nói, Ninh Hải là huyện có thế mạnh phát triển nghề muối. Sản lượng hàng năm đạt khoảng 115 ngàn tấn, chiếm 65% tổng sản lượng muối của cả tỉnh. Nhưng khổ nỗi, bây giờ lượng muối bán không chạy, tồn quá lớn, diêm dân không còn mặt bằng để đổ muối… chưa khi nào muối rớt giá tệ hại và tồn đọng sản lượng lớn như năm nay.
Theo Ông Trần Quang Phụng, tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn muối miền Nam, cho biết sản lượng muối trong nước tăng đã làm giá muối giảm mạnh. Tuy nhiên, ngoài tác động của yếu tố cung cầu, giá muối trong nước còn bị ảnh hưởng bởi chính sách điều tiết nhập khẩu. Việc cấp hạn ngạch 170.000 tấn muối nhập khẩu ngay từ đầu vụ sản xuất đã tạo tâm lý hoang mang, làm các nhà sản xuất và diêm dân mất định hướng, gây ra hiện tượng tranh nhau bán, tranh thủ cơ hội các tư thương và đầu nậu tiếp tục ép giá làm giá rớt mạnh. Một số đơn vị xin nhập khẩu muối phục vụ công nghiệp nhưng lại đưa vào lưu thông tiêu dùng để tranh thủ kiếm lời dù trong nước hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu, gây khó khăn cho các đơn vị chế biến muối trong nước.
Điều mong muốn nhất của diêm dân lúc này là, Nhà nước cần có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp mua muối cho dân để giữ mặt bằng giá muối; hỗ trợ diêm dân đổi mới công nghệ nhằm nâng cao chất lượng muối để có thể đáp ứng yêu cầu tiêu dùng trong nước cũng như xuất khẩu.