Một số giải pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi gia cầm

Để chủ động trong công tác phòng chống dịch bệnh động vật  nhất là trong bối cảnh hiện nay, môi trường chăn nuôi ô nhiễm nặng, diễn biến dịch bệnh phức tạp, một số dịch bệnh nguy hiểm trên đàn gia cầm rất dễ bùng phát (bệnh Cúm gia cầm H5N1, H5N6, bệnh Newcatle, bệnh cầu trùng, …) thì giải pháp chăn nuôi an toàn sinh học là biện pháp an toàn nhất để bảo vệ sức khỏe đàn gia cầm. Lợi ích của chăn nuôi an toàn sinh học, trước tiên là sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cao, phát triển chăn nuôi bền vững. Ngoài ra, còn đảm bảo công tác quản lý; sức khỏe đàn gia cầm được giám sát bằng cách ngăn chặn tối đa sự xâm nhập của mầm bệnh như vi rút, vi khuẩn một cách nghiêm túc, dễ dàng; giảm thiểu tác động của môi trường bên ngoài đến sức khỏe đàn gia cầm, người chăn nuôi chủ động đối phó với dịch bệnh.  

1- Giải pháp cách ly

Vị trí xây chuồng trại: Xây dựng chuồng trại phải cách biệt khu dân cư, xa các trại chăn nuôi khác, xa công trình công cộng... Đặc biệt phải cách xa chợ, cơ sở giết mổ động vật..., có tường rào bao quanh. Các cơ sở hành chính của trại phải cách biệt khu chăn nuôi.

Nuôi riêng biệt từng loại gia cầm: Khu ấp nở, khu gà con đang úm, gà hậu bị, gà đẻ, khu dữ trữ thức ăn..., phải có khu riêng để nuôi gà mới nhập về. Không nuôi nhiều loại gà, vịt, ngan, ngỗng, lợn... trong cùng một trại.

Cùng nhập, cùng xuất:  Không nên nuôi gối đầu, không nuôi nhiều lứa trong một chuồng, không luân chuyển trong một trại, phải vệ sinh tiêu độc, khử trùng để trống chuồng trại trong một thời gian rồi mới thả đợt mới vào (nhằm phá vỡ vòng luân chuyển của mầm bệnh).

2 – Giải pháp quản lý di chuyển

Đối với con người: Phải hạn chế mức thấp nhất khách viếng thăm trại; công nhân chăn nuôi bố trí ăn ở tại trại: trước khi vào trại phải tắm rửa, vệ sinh, khử trùng, thay quần áo, mũ, ủng... đặc biệt gia đình công nhân không nên chăn nuôi gia cầm ở gia đình mình, cán bộ thú y, nhân viên kiểm tra phải tuân thủ các điều kiện khi ra vào trại, mọi công việc nên tiến hành từ đàn gia cầm nhỏ đến đàn gia cầm lớn tuổi hơn, từ đàn bệnh đến đàn khoẻ mạnh, cán bộ thú y làm ở trại không hành nghề thú y bên ngoài.

Đối với gia cầm và sản phẩm gia cầm: Gia cầm giống đưa vào trại phải khỏe mạnh, lấy từ đàn đã được kiểm tra không nhiễm các bệnh truyền nhiễm. Gia cầm mới nhập phải nuôi cách ly tối thiểu 3 tuần để theo dõi.

Cần kiểm tra, giám sát chặt chẽ không được mang sản phẩm gia cầm (trứng, thịt gia cầm) vào trại để sử dụng.  Trứng gia cầm đưa vào trại ấp phải lấy từ những cơ sở đã được xét nghiệm không nhiễm mầm bệnh.

Phương tiện vận chuyển nội bộ riêng trong trại, các xe vận chuyển trước khi vào trại phải được phun xịt khử trùng bằng hóa chất.

Dụng cụ chăn nuôi: Mỗi khu trại chăn nuôi phải sử dụng riêng; trường hợp luân chuyển dụng cụ phải vệ sinh khử trùng.

3- Vệ sinh

Vệ sinh, tiêu độc, khử trùng đối với tất cả những người có liên quan đến quản lý, chăn nuôi trước khi ra vào trại.

Thức ăn phải đảm bảo đầy đủ dưỡng chất, được sản xuất từ các cơ sở sản xuất thức ăn uy tín trên thị trường, không sử dụng thức ăn bán trôi nổi hoặc mua thức ăn từ các cơ sở không rõ nguồn gốc.

Nước uống phải sử dụng từ nguồn nước ngầm, nước máy đảm bảo, nên định kỳ khử trùng dụng cụ chứa đựng nước uống.

 Phải có hố sát trùng, máy phun xịt sát trùng để trước cổng ra vào trại và ngay cửa ra vào các khu chăn nuôi trong trại.

Định kỳ hàng tuần phải vệ sinh tiêu độc toàn khu vực trại, phát quang, khơi thông cống rãnh, rắc vôi bột, phun xịt thuốc sát trùng.

Thu dọn, xử lý chất thải trong trại, vệ sinh dụng cụ chăn nuôi hàng ngày.

Sau khi xịt rửa chuồng trại phải để khô nền chuồng và tường, sau đó quét bằng nước vôi nồng độ 20%, hoặc phun xịt bằng các loại hóa chất thích hợp.

Tiêu diệt và ngăn chặn các loại động vật gây hại trực tiếp với gia cầm như chuột, chim hoang dã...

Khi có gia cầm chết phải xử lý xác chết bằng cách đào hố sâu, đổ dầu đốt, rắc vôi bột và lấp kỹ. Tuyệt đối không được vứt xác chết bừa bãi làm ô nhiễm môi trường và lây lan mầm bệnh.

4- Nuôi dưỡng

Nên nuôi nhốt gia cầm ở mật độ thấp (bằng 50% mật độ gia cầm/m² ).

Thức ăn phải đảm bảo chất lượng, đủ thành phần dinh dưỡng, đảm bảo vệ sinh thú y.

Bổ sung chất khoáng, vitamin, các chất điện giải đầy đủ để chống stress.

Cung cấp đầy đủ nước uống sạch trong quá trình chăn nuôi.

5- Sử dụng vaccin

Sử dụng đầy đủ các loại vaccin hiện đang có bán rộng rãi trên thị trường để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm như: Dịch tả, Cúm gia cầm, Gumboro, Đậu gà, Tụ huyết trùng, Viêm phế quản truyền nhiễm, ... theo đúng độ tuổi, quy trình cho các loại gia cầm. 

6- Quan hệ xung quanh

Cần tạo mối quan hệ thật tốt với các gia đình xung quanh để có ý thức cùng bảo vệ đàn gia cầm và bảo vệ môi trường  sạch bệnh. Thường xuyên nắm bắt thông tin kịp thời để xử lý các tình huống, đặc biệt khi có dịch bệnh.

BSTY Nông Thị Hồng Duyên-Chi cục CN & TY